Książka
Na stronie Registry of Open Access Repositories (ROAR) http://roar.eprints.org/view/year/ można prześledzić jak rejestrowały się pierwsze repozytoria świata i jaka była dynamika ich tworzenia się.
Oto przykładowe jedne z najstarszych z listy:
arXiv.org e-Print archive – USA — 1 stycznia 1991.
Biblioteca digital de Teses e Dissertacoes (BDTD) – Brazylia – 28 lutego 1993.
SciELO – Brazylia – 1 kwietnia 1993.
Najbardziej znanym repozytorium świata jest jedno z pierwszych zbudowanych w USA w Los Alamos przez matematyków, fizyków dla nauk ścisłych, nazywa się arXiv i funkcjonuje do dziś, zmienił się tylko opiekun archiwum, teraz nadzór nad zasobem sprawują bibliotekarze z Cornell University. Nie będziemy tu wymieniali wszystkich repozytoriów świata, bo jest ich już za dużo (ponad 6600 w marcu 2020), ich spis znajduje się na liście Directory of Open Access Repositories (OpenDOAR): http://www.opendoar.org/find.php?format=charts.
W Polsce najwcześniej powstało repozytorium Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi potem Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu AMUR. Listę wg kolejności powstawania można przejrzeć w portalu Uwolnij Naukę.
Obecnie w Polsce, według agregatora CEON (http://agregator.ceon.pl/), funkcjonuje 21 repozytoriów, natomiast portal Uwolnij Naukę rejestruje w marcu 2020 - 43 repozytoria (https://uwolnijnauke.pl/baza-wiedzy).
Wszystkie polskie zasoby cyfrowe (biblioteki cyfrowe i repozytoria a także różnego typu archiwa instytucji kulturalnych) można przejrzeć i przeszukiwać z portalu FBC - Federacji Polskich Bibliotek Cyfrowych http://fbc.pionier.net.pl/owoc/list-libs. Jednak biblioteki cyfrowe, choć niektóre zawierają teksty naukowe, nie są typowymi repozytoriami naukowymi, lecz pełnią funkcje bardziej kulturotwórcze.
Ćwiczenie: Zajrzyj do Federacji Bibliotek Cyfrowych i wyszukaj repozytoria polskie dostępne na liście, sprawdź z jakich uczelni pochodzą. Sprawdź czy wyszukiwarka FBC spełnia twoje potrzeby, jeśli zauważysz istotne braki napisz do PCSS list z uwagami.