Moduł 3: Zakres prawa autorskiego

8. Rozszerzenie zakresu ochrony praw autorskich

W ostatnich latach zakres ochrony prawnoautorskiej objął więcej rodzajów utworów, a ponadto wydłużono czas ochrony. Jak wskazano w Module 2 wszystkie umowy międzynarodowe ustalają minimalne standardy ochrony, które musi spełniać prawo krajowe państw sygnatariuszy. Państwa mają wspólnie rozwijać ochronę praw autorskich we wszystkich krajach. Ochrona może dotyczyć utworów lub przedmiotów praw pokrewnych stąd wyróżnia się ochronę praw autorskich i praw pokrewnych. Przykładowo fonogramy są przedmiotem praw pokrewnych zaś programy komputerowe podlegają takiej samej ochronie, jak utwory literackie, jednakże z określonymi wyjątkami (rozdział 7 Pr Aut).

Okres ochrony był przez lata coraz bardziej wydłużany. Początkowo było to 14 lat (angielski Statute of Anne) do obecnych co najmniej 50 lat po śmierci twórcy (dla większości utworów). Dyrektywa Rady 2006/116/WE z 12.12.2006 r. (zmieniona 12.10.2011) w sprawie czasu ochrony praw autorskich i niektórych praw pokrewnych wydłużyła czas ochrony autorskich praw majątkowych fonogramów do 70 lat. Wydłużenie czasu ochrony jest korzystne dla twórców i może wpływać na chęć do tworzenia utworów. Z drugiej strony jednak rozszerzanie ochrony na coraz to nowe kategorie przejawów działalności intelektualnej oraz wydłużanie czasu ochrony powoduje, że mniej dzieł znajduje się w domenie publicznej i służy nam wszystkim.

Oprócz tego istnieją pewne kategorie utworów, dla których ustawodawstwa krajowe przewidują szczególne regulacje prawne. Poniżej zanalizowano niektóre z nich.