Moduł 3: Zakres prawa autorskiego

5. Zasady ustalania autorstwa

5.1. Współtwórcy

Współtwórcami są osoby, które stworzyły utwór wspólnie (dwie lub więcej osób). W większości państw prawa autorskie przysługują współtwórcom wspólnie. Przykładowo art. 9 ust 1 Pr Aut stanowi:
Współtwórcom przysługuje prawo autorskie wspólnie. Domniemywa się, że wielkości udziałów są równe. Każdy ze współtwórców może żądać określenia wielkości udziałów przez sąd, na podstawie wkładów pracy twórczej.
Konwencja Berneńska choć uznaje instytucję współautorstwa, nie określa wprost jakie wymagania należy spełnić, aby stać się współtwórcą dzieła. Z tego powodu, w poszczególnych krajach, współautorstwo jest rozumiane w różny sposób. Zazwyczaj w państwach Europy kontynentalnej nie jest wymagane, aby każdy ze współtwórców przyczyniał się do powstania dzieła w takim samym stopniu. Zamiast tego wskazuje się, że wkład pracy każdego ze współautorów powinien cechować się pewnym minimum kreatywności, niezbędnym do objęcia ochroną powstałego utworu.

W Polsce współtwórcą może być tylko ta osoba, której twórcza działalność znajduje swoje odbicie w utworze. Należy jednak podkreślić, iż współpraca kilku osób może być uznana za wspólną twórczość tylko na podstawie analizy konkretnego stanu faktycznego (pozwala bowiem określić udział tych osób w powstawaniu dzieła). W tworzeniu utworu może uczestniczyć wiele osób, których wysiłek nie zawsze będzie jednak „twórczy i oryginalny”. Może się on cechować jedynie charakterem organizacyjnym czy technicznym. W Polsce Sąd orzekł w wyroku z dnia 5 lipca 2002 r. (III CKN 1096/00), że nie jest współtwórcą osoba, która przy tworzeniu obiektu fotograficznego wykonuje tylko czynności techniczne obsługi sprzętu fotograficznego ściśle według wskazówek twórcy.

W niektórych państwach współtwórcą może być tylko osoba, której wkładu nie można oddzielić od całości utworu i wykorzystać w sposób komercyjny. Przykładowo w Japonii za dzieło współautorskie uważa się utwór stworzony przez dwie lub więcej osób, których wkładu pracy nie można oddzielnie wykorzystywać. Jeśli natomiast części stworzone przez poszczególnych autorów mogą być traktowane jako oddzielny utwór (np. jeden autor komponuje muzykę, a drugi układa tekst piosenki), wówczas zwykle każdemu z nich przysługują samodzielne prawa autorskie do tak dającej się wyodrębnić części utworu.