Prawo autorskie dla bibliotekarzy (kurs otwarty)
Moduł 3: Zakres prawa autorskiego
4. Co obejmuje ochrona prawnoautorska ?
4.5. Własność egzemplarza a autorskie prawo majątkowe i osobiste prawo autorskie
Własność egzemplarza utworu (posiadanie nośnika, nawet jedynego i oryginalnego) należy odróżnić od posiadania osobistych i majątkowych praw autorskich do utworu. Jeżeli osoba A posiada egzemplarz utworu, niekoniecznie musi być uprawniona z tytułu praw autorskich do tego dzieła. Autorskie prawa majątkowe mogą osobie tej przysługiwać tylko wtedy, jeśli np. wraz z własnością egzemplarza nabyła całość lub część praw majątkowych (albo uzyskała uprawniającą ją do autorskich praw majątkowych licencję).
Zgodnie z art. 52, PrAut:
W większości krajów właściciel egzemplarza ma prawo do dowolnego dysponowania egzemplarzem, włącznie z prawem do zniszczenia go (egzemplarza) lub uczynienia go niezdatnym do użytku. Jednakże niektóre traktaty i krajowe systemy prawne wyznaczają pewne granice swobody dla właściciela materialnego nośnika. Konwencja Berneńska w art. 15.1 stanowi, że:
"W razie podjęcia decyzji o zniszczeniu oryginalnego egzemplarza utworu plastycznego znajdującego się w miejscu publicznie dostępnym, właściciel jest obowiązany złożyć twórcy utworu lub jego bliskim ofertę sprzedaży, jeżeli porozumienie się z nim, celem złożenia oferty, jest możliwe. Górną granicę ceny określa wartość materiałów. Jeżeli sprzedaż nie jest możliwa, właściciel jest obowiązany umożliwić twórcy sporządzenie kopii bądź - zależnie od rodzaju utworu - stosownej dokumentacji."
Zgodnie z art. 52, PrAut:
Autorskie prawa osobiste twórcy są niezbywalne o ile ustawa nie stanowi inaczej. Właściciel egzemplarza dzieła chronionego prawami autorskimi może skorzystać z wyjątku przewidzianym w oddziale 3 Pr Aut - może wykonać kopię utworu na użytek własny, a nawet podzielić się nią z osobami pozostającymi z nim w kręgu osobistym.1. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, przeniesienie własności egzemplarza utworu nie powoduje przejścia autorskich praw majątkowych do utworu.
2. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, przejście autorskich praw majątkowych nie powoduje przeniesienia na nabywcę własności egzemplarza utworu.
3. Nabywca oryginału utworu jest obowiązany udostępnić go twórcy w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne do wykonywania prawa autorskiego. Nabywca oryginału może jednak domagać się od twórcy odpowiedniego zabezpieczenia oraz wynagrodzenia za korzystanie.
W większości krajów właściciel egzemplarza ma prawo do dowolnego dysponowania egzemplarzem, włącznie z prawem do zniszczenia go (egzemplarza) lub uczynienia go niezdatnym do użytku. Jednakże niektóre traktaty i krajowe systemy prawne wyznaczają pewne granice swobody dla właściciela materialnego nośnika. Konwencja Berneńska w art. 15.1 stanowi, że:
Polska ustawa w art. 32, że:"Ażeby autorzy dzieł literackich i artystycznych chronionych przez niniejszą konwencję byli uważani, w razie braku dowodu przeciwnego, za autorów i w następstwie tego mogli przed sądami państw należących do Związku dochodzić swych praw przeciw naruszającym je, wystarczy, by ich nazwiska były umieszczone na dziele w przyjęty sposób. Ustęp niniejszy ma zastosowanie - nawet jeżeli nazwisko to jest pseudonimem - od chwili, gdy pseudonim przyjęty przez autora nie pozostawia żadnych wątpliwości co do jego tożsamości."
"W razie podjęcia decyzji o zniszczeniu oryginalnego egzemplarza utworu plastycznego znajdującego się w miejscu publicznie dostępnym, właściciel jest obowiązany złożyć twórcy utworu lub jego bliskim ofertę sprzedaży, jeżeli porozumienie się z nim, celem złożenia oferty, jest możliwe. Górną granicę ceny określa wartość materiałów. Jeżeli sprzedaż nie jest możliwa, właściciel jest obowiązany umożliwić twórcy sporządzenie kopii bądź - zależnie od rodzaju utworu - stosownej dokumentacji."